Deliçay tehlike saçıyor

Deliçay tehlike saçıyor
Yayınlama: 24.07.2023

MERSİN – Krom maden ocağı atıklarının karıştığı Deliçay Deresi, Toros Dağları’ndan Akdeniz’e tüm yerleşim yerlerini olumsuz etkiliyor. Çevre Mühendisi Cihan Ersoy, bölgede yaşayan halkı tehlikelere karşı bilinçlendirerek mücadele etmek gerektiğini söyledi. 

Mersin’in Toroslar ilçesinin Şahinpınarı mevkiinde krom maden ocağına ait atıklar çevre kirliliğine yol açmaya devam ediyor. MMK Madenciliğe ait krom atık arıtma ve depolama havuzunun geçen yıl çökmesi sonucu kimyasal atıklar Deliçay Deresine karıştı. Yaşanan olaydan bugüne hiçbir önlemin alınmaması çevre halkı tarafından tepkilere neden oldu. Kanserojen krom atıkların aktığı Deliçay deresi, Toros Dağları’ndan Akdeniz ilçesine kadar birçok yerleşim yerini etkiliyor. Tarım ve narenciye bahçelerinin sulamasında kullanılan su ise birçok hastalığı da beraberinde getiriyor. 

Şahinpınarı Muhtarı Ferhat Turan ve Çevre Mühendisi Cihan Ersoy, yaşananları anlattı. 

‘HASTALIK SAÇIYOR’

Krom maden ocağına ait atıkların geçen yıl çökmesi sonucunda Mersin’e giden yolun 20 güne yakın kapalı olduğunu belirten mahalle muhtarı Ferhat Turan, “Bu yol hep tehlikeliydi. Burası maden çıkarılmaya başladığından beri yaşanılacak durumda değil. Yağmur yağıp sular akmaya başladığında bu derenin atıkları Akdeniz’e kadar gidiyor ve derede çıplak gözle görünen atıklar var. Deliçay Toroslardan Akdeniz’e kadar birçok köy ve mahalleden geçiyor. Akdeniz’de narenciye bahçelerini de etkiliyor, yani Akdeniz’e kadar hastalık akıyor. Çökme sonucunda yapılan tek şey yolu açmak oldu. Yıllardır söylüyoruz ama söylemenin ötesine geçemedik. 2 metrelik bir duvar yapılmış fakat bu yeterli değil, buranın ıslah edilmesi gerekiyor ve bu Deliçay’ın içinin temizlenmesi gerekiyor” diye belirtti. 

‘AYNI FİRMADAN BAKIR MADEN SAHASI’

Şahinpınarı Mahallesi’nde aynı şirketin bakır maden sahası açtığı bilgisini veren Turan, şunları söyledi: “Aynı firma bir süre sonra bakır madeni işleme çalışmalarına başlayacak ve bu atıklar da Deliçay’a akmaya başlayacak. Bu bakır madeni atıklarının muhafaza edilmesi için girişimlerde bulunacağız. Deliçay’ın kendine has balıkları vardı, bu maden ocağından sonra balık kalmadı. İnsanıyla, hayvanıyla, bitkisiyle herkesin kullandığı bir doğa, bir tekelin eline geçmesin.” 

‘KANSERE NEDEN OLUR’

Yeraltı suyu kullanan işletmeler su azlığından kaynaklı suyu bir havuzda toplayıp diğer mineralleri çöktürerek suyu tekrar kullandıklarını anlatan Çevre Mühendisi Cihan Ersoy ise, havuzlardan bekletilen suyun yer altı sularına karışarak artan kromdan kaynaklı ağır metal kirliliğine yol açtığını söyledi. Kromla birlikte daha ağır metallerin suya karıştığını ifade eden Ersoy, “Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliğinde açıkça yüzeysel su kirlilik standartları belirtilmiştir. Krom madeninde her halükarda yeraltı ve yüzey suları kirlenecektir. Tarımsal amaçlı kullanılan bu sularda ağır metaller besinlere karışır. Bu durum vücutta en hafif haliyle kansere neden olur. Eğer canlıların DNA yapısı etkilenirse bu mutasyon, kalıtım ile diğer nesillere de aktarılır” dedi. 

MÜCADELE VURGUSU

Suyun arındırılmasının önemine işaret eden Ersoy, krom madenciliği faaliyetinde kullanılacak olan suyun sızdırmasız bir havuzda biriktirilerek kimyasal çöktürme yöntemi ile ağır metal içeriğinden arındırıldıktan sonra standartlara uygun hale getirilerek deşarj edilmesi gerektiğini söyledi. İşletmeler giderlerin artması bahanesiyle bu tür atık su arıtma tesisi kurmak istemediğini kaydeden Ersoy, “Bu durumda yapılacak olan bölgede yaşayan halkı tehlikelere karşı bilinçlendirmek ve maden ocaklarının yapımına karşı mücadele etmektir” diye konuştu. 

MECLİS GÜNDEMİNE TAŞINACAK

Konuya ilişkin yerinde inceleme yapan Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi (Yeşil Sol Parti) Mersin Milletvekili Ali Bozan ise konuyu Meclis gündemine taşıyarak madenin usulüne uygun çıkarılması için mücadele edeceklerini belirtti.