HDP’li Coşkun’dan anadil önergesi: Kürtçe’nin meclis tutanaklarına “x dili” şeklinde yazılmasının gerekçesi nedir?
HDP Muş milletvekili Şevin Coşkun, Türkçe dışındaki dillerin yok sayılmasını Cumhurbaşkanı yardımcısı Fuat Oktay’a sordu.
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Muş milletvekili Şevin Coşkun, Cumhurbaşkanı yardımcısı Fuat Oktay’a yanıtlaması istemiyle soru önergesi verdi.
Coşkun, ‘2016 yılında ilan edilen OHAL ile birlikte; günlük Kürtçe yayın yapan tek gazete olan Azadiya Welat, Kürtçe yayın yapan Zarok TV, Jiyan TV, Azadi TV, Van Tv ile İMC TV, TV10 TV kanalları, Kürt haber yayınlayan JINHA, DİHA gibi ajanslar kapatılmıştır. İstanbul Kürt Enstitüsü, Kürt Dili ve Kültürü üzerine araştırma yapan KURDÎ- DER (Komeleya Lêkolîn û Pêşvexistina Zimanê Kurdî), Kürtçe anadilinde eğitim veren okullar, akademiler ve dernekler kapatılmıştır. 2016 yılında belediyelere atanan Kayyımlar, Kürtçe hizmet veren kreşleri kapatmış, Kürtçe oyunlar sahneleyen şehir tiyatrolarının sözleşmeleri feshetmiş ve çok sayıda Kürtçe kurum, park, sokak ve cadde isimleri Türkçe isimlerle değiştirmiştir’ dedi.
Coşkunun Oktay’a yönelttiği sorular şöyle:
- Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu’nda Kürtçe yapılan konuşmaların tutanaklara hala “bilinmeyen dil” “Anlaşılmayan dil” ve “x dili” şeklinde yazılmasının gerekçesi nedir?
- UNESCO tarafından 2016 yılında ‘Tehlike Altındaki Diller Atlası verilerine göre, Türkiye’de 18 dil ve lehçe tehlike altındadır. Tehlike altında olan dil ve lehçelerin korunması için yürütülen bir çalışma var mıdır?
- Anadili hakkın, temel hak olarak kabul edilmesi, anadillerin anayasal güvence altına alınması, anadillerin korunup geliştirilmesi için yürütülen çalışmalar nelerdir?
- Türkiye’de konuşulan tüm anadillerde eğitim ve öğretim hakkının anayasal ve yasal güvenceye alınması için çalışma yapılacak mıdır?
- Anadilinde eğitim-öğretim hakkı, kamusal alanda kişilerin anadillerini kullanması ve var olan engellerin kaldırılması için Bakanlığınız çalışma yapmakta mıdır?
- Anadilde sağlık hizmeti talebi; sağlık hakkı, tedavi hakkı, hasta hakkı en temel insan haklarıdır. Sağlık hizmetlerinin her alanında ana dillerin kullanılması için Anayasal düzenleme yapılacak mıdır?
- Kürt dil kurumları ve Kürtçe yayın yapan gazete ve dergilerin kapatılması, Kürtçe kurum, park, sokak ve cadde isimlerinin değiştirilmesinin gerekçesi nedir?